07 January 2010

Kalp ve Damar Hastalıklarında Beslenme İlkeleri

Kalp ve damar hastalıklarında beslenmede aşağıda belirtilen esaslara uyul­malıdır :

1. Şişman hastalar normal kilosuna zayıflatılır. Arzu edilen kiloya zayıf­lamada, diyetin enerji değerinde aşın kısıtlama yapılmaz. Diyetin enerji değeri, bireyin arzu edilen ağırlıkta kalmasını sağlayacak biçimde ayarlanır.

2. Kan basıncı yüksek (hipertansiyon) olan, vücudunda şişlikler (ödem) fculunan hastalıklarda, kalp yetmezliğinde, hastalığın derecesine göre diyette tuz azaltılır. Doktorun önerilerine uyulur.

a. Kan basıncı çok yüksekse ve şişme varsa, tuz sakıncalı olmayacak şe­kilde kısıtlanır. Çok ileri durumlarda yemeklere tuz eklenmez, sodyumu düşük besinler seçilir, tuzlu ve salamura yiyecekler verilmez, tuzsuz ekmek verilir. Tuzu çok kısıtlanmış diyet uzun süre uygulanmaz. Tuzu aşırı dere­cede ve uzun süreli kısıtlamanın yararı bir yana sakıncalı olduğu anlaşılmıştır.

b. Hastanın durumuna göre, tuzun orta derecede kısıtlanması gerekiyorsa., yemekler tuzsuz ya da az tuz eklenerek hazırlanır, tuzsuz ekmek verilir. Diyette,, tuzu ileri derecede kısıtlanmış diyette yer almayan ve sodyum değeri yüksek. besinlere, sebze ve meyvelere de yer verilir. Tuzlu ve salamura yiyecekler ve­rilmez.

c. Tuzu hafif derecede kısıtlanmış diyette, yemeklere konan tuz miktarı,, hastanın durumuna göre yarıya indirilir ya da daha da azaltılır. Kuruyemişler,tuzlu ve salamura yiyecekler verilmez. Suda bırakılarak tuzu alınmış peynir ye­nebilir.

3. Kanda kolesterol düzeyini yükseltici etkisi olan doymuş yağ asitlerin­den zengin hayvansal yağlar kısıtlanır. Toplam yağ miktarı azaltılır. Diyette da­ha çok mısırözü, ayçiçeği ve pamukyağma yer verilir. Kolesterol yönünden çok zengin besinler azaltılır ya da hiç verilmez. Kan kolesterol düzeyi, yalnız koles­terolü az besinler alınarak düşürülemez. Bunun için, aşırı kısıtlama yapılmaz.. Et, süt gibi besinler diyetten çıkarılmaz. Diyetin protein değeri düşürülmez.

Diyette, tüm besin gruplarına yeterince yer verilir. Süt ve yoğurt azaltıl­maz. Bazı araştırmalar, sütün ve yoğurdun kan kolesterolünü yükseltici değil düşürücü etkisi olduğunu göstermektedir. C vitaminin de kan kolesterolünü dü­şürdüğü bulunmuştur. Bir araştırmada, protein kaynağı olarak soya fasulyesi yedirilen hastaların kan kolesterolünün üç hafta içinde önemli ölçüde düştüğü “belirlenmiştir. Temel besinlerin, beslenme yetersizliğine yol açacak şekilde azal­tılması, yararlı değil zararlı olur.

4. Saf şekerlerden, şekerlemelerden, hamur tatlılarından kaçınılır. Çay ve kahve gibi içeceklere fazla şeker konmaz. Bu içecekler aşırı alınmaz. Demi az çay ve ıhlamur gibi içecekler tercih edilir.

5. Sigara içilmez. Alkol alınmaz. Kalp – damar hastalarına alkolün iyi gel­diği söylentisi bilimsel görüşe uymamaktadır.

6. Öğün sayısı, hastamn durumuna göre artırılabilir. Günlük yiyecekler 3-5 öğüne dengeli olarak bölünür. Öğün atlanmaz, öğünlerde aşırı yemek yenmez.

7. Kolesterol, tuz, yağ ve saf şekerler azaltılarak hastanın yeterli, denge­li, düzenli ve ölçülü beslenmesi sağlanır. Durumu kötüleştirecek aşırı kısıtlama­lardan kaçınılır. Diyette her besin grubundaki temel besinlere yeterince yer verilir. Hasta, kendi beslenmesi konusunda eğitilir.

No comments: